چالش اصلی در علوم پایه پزشکی: فاصله میان دانشگاه و صنعت

وزیر بهداشت با تأکید بر اهمیت علوم پایه در تولید علم و فناوری، مهم‌ترین چالش این حوزه را عدم ارتباط منسجم میان دانشگاه‌ها، صنعت و پارک‌های فناوری عنوان کرد. محمدرضا ظفرقندی در نخستین نشست مشترک شورای علوم پایه پزشکی، دبیران هیئت‌های ممتحنه و کارگروه ستادی تحول، به جایگاه بنیادین علوم پایه در نظام سلامت کشور اشاره کرد و گفت: بهداشت، داروسازی و دیگر حوزه‌های علوم پایه نقش بسیار مهمی در توسعه علم و فناوری دارند و بسیاری از دستاوردهای صنعتی و دارویی کشور نتیجه سال‌ها فعالیت علمی و تربیت نیروی انسانی در آزمایشگاه‌های علوم پایه است.

وی در ادامه به مباحث مطرح‌شده درباره نقش مقالات علمی اشاره کرد و افزود: تولید محصول و فناوری بدون پشتوانه علمی امکان‌پذیر نیست و حتی اگر خروجی مستقیم بالینی نداشته باشد، پایه بسیاری از محصولات صنعتی و دارویی، پژوهش‌هایی است که در گروه‌های علوم پایه و میکروبیولوژی دانشگاه‌ها انجام شده است. وزیر بهداشت، مشکل اصلی کنونی را «گسست میان تولید علم و تولید فناوری» دانست و تصریح کرد: اتصال میان دانشگاه، صنعت، پارک‌های فناوری و نظام سلامت به درستی برقرار نشده و این مسئله موجب می‌شود ظرفیت‌های موجود به فعلیت نرسد. تجربه دانشگاه‌های مختلف نشان می‌دهد که حضور فعال علوم پایه در پارک‌های فناوری می‌تواند منجر به تولید محصول، صادرات و ایجاد ارزش افزوده شود.

ظفرقندی همچنین با انتقاد از ترسیم خطوط قرمز غیرکارکردی میان وزارت علوم و وزارت بهداشت گفت: این مرزبندی‌های بدون محتوای عملی مانع همکاری و هم‌افزایی می‌شود و در نهایت بر جایگاه دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی تأثیر منفی می‌گذارد. وی با اشاره به تجربه کشور چین در بازنگری هدفمند رشته‌های دانشگاهی خاطرنشان کرد: توسعه آموزش عالی باید متوازن و مبتنی بر نیاز کشور و بازار کار باشد و لازم است از گسترش بی‌رویه رشته‌هایی که فاقد کارکرد مؤثر هستند جلوگیری شود تا از بیکاری دانش‌آموختگان و هدررفت منابع پیشگیری شود.

وزیر بهداشت بر ضرورت تقویت ارتباط دوطرفه دانشگاه و صنعت تأکید کرد و گفت: ارتباط مؤثر زمانی شکل می‌گیرد که هم صنعت به سراغ دانشگاه بیاید و هم دانشگاه فعالانه مسائل صنعت را شناسایی و پیگیری کند. در همین راستا، تفاهم‌نامه‌هایی میان وزارت علوم، وزارت اقتصاد و معاونت علمی ریاست‌جمهوری برای تسهیل این ارتباطات به امضا رسیده است. وی استفاده از ظرفیت‌های قانونی، از جمله هدایت بخشی از مالیات صنایع برای سرمایه‌گذاری در پژوهش و فناوری دانشگاه‌ها را یکی از مسیرهای تقویت علوم پایه دانست و افزود: ایجاد دفاتر تخصصی برای مدیریت تعاملات پژوهشی و فناورانه می‌تواند به توسعه علم و بهبود شرایط معیشتی و کاری اعضای هیئت علمی کمک کند.

ظفرقندی همچنین به برگزاری جلسات منظم در سطح دولت برای بهبود وضعیت معیشتی اساتید و اعضای هیئت علمی اشاره کرد و گفت: این اقدامات با محوریت دولت در حال پیگیری است و پس از نهایی شدن، نتایج آن اعلام خواهد شد. وی اطمینان داد که هر اقدامی که در توان وزارت بهداشت باشد، برای حل مشکلات علوم پایه پزشکی با جدیت دنبال خواهد شد.